PIJPEN EN PIJPJES Aristolochia Waarom zien we de pijpbloem zo zelden in tuinen? Ze laten een grote verscheidenheid aan groeivormen zien, de bloei is soms ronduit spectaculair en ze hebben een bijzondere biologie. Er is zelfs een Nationale Collectie pijpbloemen. Boven I Bloem van A. durior. P ijpbloemen vallen meteen op door hun markante bloemen, die zo gevormd zijn dat ze er vliegjes in kunnen vangen en een tijdje vasthouden. Anders dan bij vleesetende planten komen de vliegen na verloop van tijd met de schrik vrij, en wel zodra de bloem begint te verwelken. Overdekt met stuifmeel kruipen ze uit hun tijdelijke gevangenis naar het licht en daarmee naar de vrijheid. Gelukkig voor de pijpbloem hebben deze insecten maar kleine hersentjes en geen geheugen, waardoor ze onmiddellijk in de volgende val in de vorm van een verse bloem lopen en die al doende bestuiven. Deze bizarre bestuivingstechniek is zo succesvol dat de bloemen worden gevolgd door dikke peulen, barstensvol zaad. In de tuin gebeurt dit overigens niet altijd. Veel pijpbloemsoorten hebben namelijk hele specifieke bestuivers, die in tuinen vaak ontbreken. Hartvormig blad De bekendste pijpbloem is waarschijnlijk de duitse pijp (Aristolochia durior), een bladverliezende klimplant uit het oostelijk deel van de Verenigde Staten. Het is een klimmer met een tomeloze groeikracht, die in korte tijd pergola’s kan begroeien en lelijke bouwsels kan maskeren. Het grote, hartvormige blad is zo weelderig dat het al het licht wegneemt voor alles wat eronder groeit. In de vroege zomer Foto: GAP Photos Boven I A. sempervirens. Rechts + inzet I Aristolochia macrophylla. verschijnen er, verscholen onder het loof, pijpvormige, roodbruin gevlekte bloemen. Met wat fantasie doen die aan ouderwetse Duitse tabakspijpen denken, vandaar de Nederlandse naam. Een hierop lijkende, maar in bloei duidelijk te onderscheiden plant is A. macrophylla. Met kleinere, bruingele bloemen is de bloei minder spectaculair, maar het blad is nog groter en groeit dakpansgewijs over elkaar. Beide soorten worden nogal eens met elkaar verward en onder onjuiste namen aangeboden. 2 Foto: Visionspictures.com G R O E I&BL O E I– S EP T EMBER –2015 65 Pagina 31

Pagina 33

Heeft u een uitgave, emagcreator of web archief? Gebruik Online Touch: reisgids naar een digitale publicatie converteren.

Groei & Bloei 2015 Lees publicatie 10299Home